In mijn vorige column pleitte ik ervoor om je growth mindset op te zetten. Die mindset staat voor de wil om te leren en te ontwikkelen, en het vermogen om mogelijkheden en kansen te zien in situaties, vooral ook in onverwachte en nieuwe situaties. Mensen met een growth mindset wíllen niet alleen leren, maar durven dat ook, door te proberen en te oefenen. Ze bevriezen of berusten niet bij onduidelijkheid, onzekerheid of tegenslag. Die mindset is misschien wel de belangrijkste voorwaarde voor proactief handelen. Proactieve ondernemingen – volgens onderzoek van onder andere de Boston Consulting Group hooguit 1 op elke 7 organisaties – benutten een crisis en komen er sterker uit. Dat geldt natuurlijk ook voor individuele personen, en voor recruiters in het bijzonder. “Never waste a good crisis” – ga nú op zoek naar die kandidaten die je tot de coronacrisis nauwelijks kon vinden of overtuigen, ga nú informeren bij die professional waarvan je al eerder vermoedde dat hij niet meer lekker in z’n vel zat, ga nú bij die afdelingsmanager vragen of ze nu die moeilijk vervulbare vacature wil gaan invullen, al is ’t wellicht eerst even met een zzp’er.
De tekenen van herstel zijn sinds mijn vorige column in aantal en duidelijkheid toegenomen. Sterker nog, het aantal vacatures is sindsdien alweer gegroeid, zo blijkt uit allerlei cijfers, onder andere van het UWV op donderdag 2 juli. Natuurlijk is dat eerste herstel nog lang niet genoeg om ook maar in de buurt te komen van de niveaus die we tot half maart gewend waren, maar de korte en heftige tijd van sterke daling is voorbij. In de beroepsgroepen Openbaar bestuur (ambtenaren op velerlei beleids- en uitvoeringsterreinen), Zorg en welzijn, Pedagogisch (onderwijs), Dienstverlenend (bijvoorbeeld bediening, kapper) en Commercieel (bijvoorbeeld klantenservice en marketing) is het aantal vacatures de afgelopen maand alweer meer dan 10% gegroeid. Gek genoeg vertonen de vacatures voor IT’ers en voor technici nog steeds een daling. Maar vergis je niet! Want deze twee beroepsgroepen behoren voor de recruiter absoluut tot dé uitdagende beroepsgroepen van de nieuwe toekomst. Die nieuwe toekomst noem ik de 4e Industriële Revolutie (4IR). Die wilde woeste wereld van de 4IR zal worden gekenmerkt door toenemende internationale concurrentie, verandering van consumentenvoorkeuren, vergrijzing, digitalisering & automatisering, verduurzaming en frequente crises. Een bruisende cocktail zal ervoor zorgen dat sectoren, beroepen en business- en organisatiemodellen verdwijnen, veranderen en verschijnen.
Vlak voor het uitbreken van de coronacrisis behoorden vacatures voor gespecialiseerde verpleegkundigen tot de moeilijkst vervulbare in Nederland. We hebben in ons land nu 1,5 miljoen 75-plussers, daar komt nu de turbo op, en dan hebben we er in 2030 2,1 miljoen en in 2050 ruim 3 miljoen. Dat is een verdubbeling, met enorme gevolgen voor de benodigde personeelsbestanden in de zorg. Volgens het Researchcentrum voor Opleidingen en Arbeidsmarkt (ROA) van de Universiteit van Maastricht zijn tot 2024 álle zorg-vacatures moeilijk vervulbaar. Ook vacatures voor softwareontwikkelaars behoorden voor het uitbreken van de coronacrisis tot de moeilijkst vervulbare in ons land. Organisaties over de hele wereld geven nu aan – met de corona-lessen in het achterhoofd – de komende tijd serieus in te gaan zetten op versnelde digitalisering van hun processen en organisaties. Het ROA verwacht dat tot 2024 82 procent van alle IT-vacatures moeilijk vervulbaar zal zijn. De machinemonteur was dé moeilijkst vervulbare vacature voor het uitbreken van de coronacrisis: voor elke geschikte kandidaat waren er volgens het UWV maar liefst 17 vacatures beschikbaar… En ook andere technische vacatures stonden hoog in de schaarste top 10. Vanwege de vergrijzing in de technische beroepsgroep maakt de uitstroom van oudere technici steeds meer vaart. Volgens het ROA zal tot 2024 64 procent van alle technische vacatures moeilijk vervulbaar zijn.
Welke beroepen zullen er over een paar jaar zijn, en welke niet meer? Welke competenties (kennis, kunde en gedragingen) horen daarbij? Waar zitten de mensen die daarover beschikken? Waar zitten de mensen die daarvoor nog wat bij- of omscholing nodig hebben? Waar wordt straks dus het uiterste gevraagd van recruitment? Waar kan recruitment de komende jaren dus heel veel toegevoegde waarde bieden? Voorspellen is moeilijk, vooral als het de toekomst betreft, zei ooit iemand. Maar soms is het dus ook eigenlijk best wel makkelijk. En altijd zinvol. Gebruik de corona-luwte om je voor te bereiden op de nieuwe toekomst – dan zul je daar onmisbaar zijn.
Tot de volgende keer!
Wim Davidse